ĐÌNH LÀNG NÔNG LỤC

Đình làng Nông Lục ( Hưng Vũ - Bắc Sơn - Lạng Sơn) đã được bộ văn hoá thông tin xếp hạng là di tích quốc gia năm 1993. Đình là một trong số 20 di tích kiến trúc nghệ thuật - tôn giáo tín ngưỡng đình làng còn tông tại ở bắc Sơn Lạng Sơn. Có thể nói đình làng Bắc Sơn Lạng Sơn là sự kết hợp hết sức hài hoà giữa ngôi đền có truyền thống đồng bằng Bắc Bộ với kiến trúc nhà sàn truyền thống của người Tây Lạng Sơn. Vì thế nó cũng mang một ý nghĩ văn hoá hết sức tiêu biểu độc đáo.

Đình Nông Lục được xây dựng từ thời Nguyễn ( 1927) có kiến trúc theo kiểu chữ " nhất" diện tích đình 180m2 phía Nam là miếu thờ Thần có diện tích 5m2. Phần lớn toàn bộ khung gỗ có kiến trúc ở thế gỗ mộc. Hệ thống xà cột khung kiến trúc gồm 4 hàng cột cái, hàng cột quân và 6 hàng cột hiên được khớp với nhau bởi hệ thống mộng khít - thanh thoát chắc chắn. Kết cấu vì bộ kèo của Đình Nông Lục theo kiểu vì " ván mê" được thêểhiện rất cầu kỳ, tinh sảo mang giá trị nghệ thuật, nhưng vẫn toát lên được ý nghĩa linh thiêng thần bí của một di tích tôn giáo tín ngưỡng. Các đề tài chạm khắc của đình mang đậm phong cách nghệ thuật thời Nguyễn: chính giữa vì kèo được chạm mặt hồ phù lớn, từ mặt hồ phù lớn tảo ra hai tay, hai đầu tay được chạm hai mặt hồ phù nhỏ. Chân của vì ván mê được tỳ lực trực tiếp lên xà ngang, xà ngang được đứng trên đầu hai cột là hai đầu vuông thắt đáy, dưới xà ngang được đỡ bằng hai con nghé, xà ngang được thể hiện hai con phượng vũ chầu vào con dơi ở giữa, dưới dạng chữ phúc cách điệu. Nối tiếp cột cái với cột quân là các xà nách ăn mộng xỏ vào các cột quân, phần liên kết phía trên được thể hiện bằng ván gió các đề tài: trúc hoá Long hay Lí Ngư Vong Nguyệt, Tứ Linh ...tiếp theo các cột quân là các cột hiên cúng được nối bằng các xà nách nhỏ, dưới các xà nách, đầu cột con và cột hiên đều có các đầu móng thắt đáy để liên kết cũng đỡ lực của mái. Gian chính diện: trên cùng được chạm Lưỡng Long hầu nguyệt, mái của khám thờ chạm Tứ Linh, trên cùng là xà nốc, dưới có chạm hổ phù lớn được đỡ bằng ván mê, hai bên chạm rồng nhả mây, các mảng chạm khác được sử dụng toàn gỗ quý của rừng Bắc Sơn, tạo nên không gian kiến trúc duyên dáng uyển chuyển của ngôi đình cổ.

Ngoài giá trị một di tích kiến trúc nghệ thuật, đình Nông Lực còn là một di tích lịch sử cách mạng liên quan đến quá trình đấu tranh cách mạng của Đảng bộ nhân dân huyện Bắc Sơn. Nơi đây đã diễn ra cuộc họp quan trọng của các cán bộ Đảng viên trong việc quyết định phát đọng cuộc khởi nghĩa lịch sử Bắc Sơn tháng 10 năm 1940 để giành chính quyền về tay nhân dân./.